بررسی اثرات تنش شوری و اسید سالیسیلیک بر برخی خصوصیات مرفولوژیکی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گیاه همیشه بهار (calendula officinalis l.)

شوری یکی از فاکتورهای مهم محیطی است که رشد گیاهان را محدود می کند. اسید سالیسیلیک نیز به عنوان یک هورمون نقش مهمی در مقاومت گیاهان به تنش های محیطی دارد. به منظور بررسی تاثیر اسید سالیسیلیک در کاهش اثرات نامطلوب شوری بر گیاه همیشه بهار، آزمایشی در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سال 1391 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه شهید باهنر کرمان انجام گرفت. در این آزمایش شوری به عنوان عامل اول با 5 سطح (1، 3، 5، 7 و 9 دسی زیمنس بر متر) و اسید سالیسیلیک به عنوان عامل دوم با سه سطح (0، 100 و 200 میلی گرم بر لیتر) به صورت محلولپاشی برگساره ای در نظر گرفته و برخی صفات مرفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارزیابی شد.اثر تنش شوری بر تمام صفات ارزیابی شده به جز تعداد گل معنی دار شد. با توجه به نتایج، شوری سبب کاهش صفات مرفولوژیک، محتوای نسبی آب برگ، شاخص کلروفیل، فلورسانس کلروفیلی بیشینه، عملکرد کوانتومی، صفات روزنه ای،کلروفیل a، b و کل، کاروتنوئید، کاتالاز و پروتئین برگ و افزایش صفاتی همچون نشت یونی، فلورسانس کلروفیلی کمینه، فلاونوئید، آنتوسیانین، قندهای احیا کننده، پرولین، مالون د آلدئید، پر اکسیداز و پلی فنل اکسیداز نسبت به شاهد شد. اثر ساده اسید سالیسیلیک به جز تعداد گل و عمر گل در سایر صفات ارزیابی شده معنی دار شد. برهمکنش شوری و اسید سالیسیلیک در همه صفات به جز وزن تر ریشه، وزن تر و خشک گل، قطر گل، نشت یونی، شاخص کلروفیل، فلورسانس کمینه و بیشینه، عرض روزنه رو و زیر برگ، عرض سلول نگهبان رو و زیر برگ، طول روزنه زیر برگ، کاروتنوئید، کاتالاز و پراکسیداز معنی دار شد. با توجه به نتایج، در بیشتر صفات، غلظت 100 میلی گرم بر لیتر اسید سالیسیلیک در بهبود اثرات تنش شوری موثرتر واقع شد. مجموع نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که شوری سبب کاهش و اختلال در رشد گیاه می شود و کاربرد اسید سالیسیلیک تا حدی می تواند اثرات مخرب شوری را کاهش دهد و سبب افزایش تحمل گیاه به شوری شود.